Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Όταν τα λόγια ζυγίζονται: Τι αποκαλύπτει ένα κοινωνικό πείραμα για τη δημόσια εικόνα

 


Εισαγωγή

Στην εποχή των κοινωνικών δικτύων, μια φράση μπορεί να ταξιδέψει μέσα σε δευτερόλεπτα και να κριθεί από εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τον ομιλητή προσωπικά.

Θέλοντας να κατανοήσουμε καλύτερα πώς η κοινή γνώμη αντιδρά σε διαφορετικά στυλ λόγου και παρουσίασης, πραγματοποιήσαμε ένα μικρό «κοινωνικό πείραμα»: παρατηρήσαμε τις αντιδράσεις σε δηλώσεις και εμφανίσεις γνωστών προσωπικοτήτων από διαφορετικούς χώρους — πολιτική, αθλητισμός, τέχνες.

Μεθοδολογία

Το «πείραμα» βασίστηκε σε απλή ποιοτική παρατήρηση και κατέγραψε πέντε παραμέτρους:

1. Πλαίσιο δημοσίευσης — Προσωπικό προφίλ, λογαριασμοί ΜΜΕ, δημόσιες εκδηλώσεις.

2. Ύφος λόγου — Ουδέτερο/θεσμικό vs προσωπικό/ανάλαφρο.

3. Χρονική συγκυρία — Ήρεμη περίοδος vs περίοδος κρίσης.

4. Οικειότητα κοινού — Υποστηρικτές vs μικτό/ευρύ κοινό.

5. Συνολική εικόνα του προσώπου — Σταθερή σοβαρότητα vs έντονη προσωπική προβολή.

Καταγράψαμε: όγκο σχολίων, ποσοστό θετικών/αρνητικών αντιδράσεων, και ένταση κριτικής.

Παρατηρήσεις

Σε «φιλικά» ή οικεία περιβάλλοντα, η τοξικότητα των σχολίων ήταν αισθητά χαμηλότερη, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο της δήλωσης.

Η ουδέτερη, θεσμική γλώσσα μείωσε σημαντικά την ένταση κριτικής.

Προσωπικές ή ανάλαφρες δηλώσεις σε περιόδους κρίσης σχεδόν πάντα προκάλεσαν έντονη αρνητική αντίδραση.

Πρόσωπα με σταθερή και σοβαρή δημόσια εικόνα είχαν μικρότερη έκθεση σε αρνητικά σχόλια ακόμη και σε φορτισμένες περιόδους.

Δεδομένα που λειτουργούν ως “ασπίδα” απέναντι στην αρνητικότητα

Από την ανάλυση, προέκυψαν ορισμένες επικοινωνιακές τακτικές που φαίνεται να μειώνουν την πιθανότητα αρνητικής αντίδρασης:

1. Λιγότερα αλλά μετρημένα λόγια

Η αποφυγή περιττών προσωπικών αναφορών και η χρήση σαφών, λιτών φράσεων αφήνουν μικρό περιθώριο για παρερμηνείες.

2. Προτεραιότητα στη θεσμικότητα

Δηλώσεις που συνδέονται με έργο και ευθύνη, αντί για προσωπικό lifestyle, καλλιεργούν εικόνα σταθερότητας.

3. Επιλογή σωστής στιγμής

Σε περιόδους κρίσης, λέξεις και όροι πρέπει να σταθμίζονται προσεκτικά, ώστε να μην εκληφθούν ως αδιάφοροι ή προκλητικοί.

4. Οπτική αφήγηση που δείχνει πράξη

Φωτογραφίες και βίντεο που αποτυπώνουν δράση, και όχι μόνο παρουσία, ενισχύουν τη θετική αντίληψη.

5. Συνέπεια και πειθαρχία στην εικόνα

Η αξιοπιστία χτίζεται με τον χρόνο· μια απρόσεκτη κίνηση μπορεί να ακυρώσει μήνες προσπάθειας.

Συμπέρασμα

Η κοινή γνώμη δεν ανταποκρίνεται μόνο στο τι λέγεται, αλλά και στο πώς, πότε και από ποιον λέγεται.

Η διαχείριση της δημόσιας εικόνας είναι ένα διαρκές έργο· κάθε δήλωση και κάθε εμφάνιση είναι ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ.

Το κοινωνικό πείραμα έδειξε ότι η στρατηγική θεσμικότητας, προσεκτικής διατύπωσης και σταθερής παρουσίας μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρή προστασία απέναντι στην τοξικότητα και να δημιουργήσει γέφυρες εμπιστοσύνης με το κοινό.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Benoit, W. L. (2014). Accounts, Excuses, and Apologies: Image Repair Theory and Research. SUNY Press.

Graber, D. A., & Dunaway, J. (2017). Mass Media and American Politics. CQ Press.

Heath, R. L., & O’Hair, H. D. (2020). Handbook of Risk and Crisis Communication. Routledge.

McQuail, D. (2010). McQuail's Mass Communication Theory (6th ed.). Sage Publications.

Coombs, W. T. (2014). Ongoing Crisis Communication: Planning, Managing, and Responding. Sage Publications.