Ο οικονομικός εγγραμματισμός δεν είναι απλώς μια τεχνική γνώση ή μαθηματική δεξιότητα. Είναι τρόπος σκέψης και πράξης, εργαλείο κατανόησης του κόσμου, μέσο προσωπικής ευθύνης και κοινωνικής ενδυνάμωσης. Αποτελεί μία από τις σημαντικότερες δεξιότητες ζωής για όποιον επιθυμεί να κατανοεί, να σχεδιάζει και να παρεμβαίνει με υπευθυνότητα στη δική του πραγματικότητα.
Σε μια κοινωνία όπου οι οικονομικές επιλογές επηρεάζουν κάθε πτυχή της καθημερινότητας, η καλλιέργεια οικονομικής συνείδησης είναι θεμέλιο ενεργής πολιτειότητας. Και αυτό δεν απαιτεί ούτε ειδικούς τίτλους ούτε κρατική πρωτοβουλία: απαιτεί κοινότητες ανθρώπων με πρόθεση και όραμα.
Άτυπες κοινωνικές ομάδες —όπως πολιτιστικοί φορείς, εθελοντικά δίκτυα, ομάδες γονέων ή ανεξάρτητες πρωτοβουλίες— μπορούν να διαμορφώσουν μικρές ενότητες εκπαίδευσης, δίμηνα ή τρίμηνα εργαστήρια, που καλλιεργούν οικονομική σκέψη με δημιουργικούς τρόπους.
Δύο βασικοί άξονες εφαρμογής:
1. Οικονομικός εγγραμματισμός ως αυτόνομη ενότητα δεξιοτήτων
Μπορεί να οργανωθεί μια σειρά μαθημάτων ή βιωματικών εργαστηρίων με αντικείμενα όπως:
– Τι είναι το χρήμα και πώς λειτουργεί;
– Πώς διαχειρίζομαι έναν οικογενειακό προϋπολογισμό;
– Τι σημαίνει κατανάλωση, ανάγκη, επιλογή;
– Πώς λειτουργεί η διαφήμιση και πώς επηρεάζει τις αγορές μου;
– Τι σημαίνει υπευθυνότητα και κοινό καλό σε σχέση με τα οικονομικά;
2. Διαθεματική προσέγγιση με άλλα πεδία
Η οικονομική σκέψη μπορεί να ενισχυθεί μέσα από δραστηριότητες που ενώνουν τα Μαθηματικά, την Πληροφορική, την Τεχνολογία και την Κοινωνική Εκπαίδευση, την Οικιακή Οικονομία. Για παράδειγμα:
– Κατασκευή ψηφιακής εφαρμογής αποταμίευσης
– Εικονικές αγορές και διαχείριση ψηφιακού χρήματος
– Παιχνίδια ρόλων με κοινωνικά και οικονομικά διλήμματα
– Σχεδιασμός μίνι επιχειρήσεων με κοινωνική ευθύνη
Γιατί να το κάνουν οι ίδιοι οι πολίτες;
Γιατί η γνώση γίνεται ουσιαστική όταν μοιράζεται.
Γιατί ο πολίτης ενδυναμώνεται όταν κατανοεί.
Γιατί οι κοινωνίες αλλάζουν από τα κάτω προς τα πάνω.
Η δημιουργία άτυπων προγραμμάτων οικονομικού εγγραμματισμού μπορεί να δώσει στα παιδιά, τους εφήβους και τους ενήλικες τα εργαλεία να αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα με ελευθερία, ρεαλισμό και αξιοπρέπεια.
Ο οικονομικός εγγραμματισμός δεν είναι πολυτέλεια· είναι κοινωνική ευθύνη. Και η κοινωνία έχει τη δύναμη να τον καλλιεργήσει – χωρίς άδειες, αλλά με αλήθεια.
Μπορείτε να δείτε τα εργαστήρια δεξιοτήτων οικονομικού εγγραμματισμού του φορέα μας από τους παρακάτω συνδέσμους:
Ελληνικά:
https://drive.google.com/file/d/1p5w6gSPYRLzZYs10vkrDaGD7DHduTtrk/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/19ez7ft5gbuuCV41cKmUCZ-J75HsS_Ec0/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/15o-M07EPJ9numsTSP8be5hPAuH5DF65t/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1OZCaLYbAQpNPSBAf-InYZnMVcaMXztuV/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/18N0zLSFhrKkcM2KLZ0CLZNvwmJDro6GJ/view?usp=sharing
English
https://drive.google.com/file/d/1ejA0iOApJMQxiu4mw4DV-DEL1sYBQ3Ru/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1AsVE3Xa9ksocxO1GqGvuGGeXSiXFGhSM/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1ZNG3EN7CZIz1iHr9Qj34nOEemtpP9MFq/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1n8GvuJvolUMVJp9l32QQle5dKODU7RRz/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1JG_Gbr9TjoTcfp5xd3tVEViG68ovGRiF/view?usp=sharing
📚 Βιβλιογραφία (APA 7th Edition)
Carnegie Council for Economic Education. (2008). National Standards for Financial Literacy. New York: CCEE.
https://www.councilforeconed.org/standards/
European Commission. (2016). A New Skills Agenda for Europe. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52016DC0381
European Commission/EACEA/Eurydice. (2018). Adult Education and Training in Europe: Policies, Practices and Learner Perspectives. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
https://data.europa.eu/doi/10.2797/300336
Lusardi, A., & Mitchell, O. S. (2014). The Economic Importance of Financial Literacy: Theory and Evidence. Journal of Economic Literature, 52(1), 5–44. https://doi.org/10.1257/jel.52.1.5
OECD. (2017). PISA 2015 Results (Volume IV): Students' Financial Literacy. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264270282-en
Παπαναούμ, Ζ. (2010). Παιδαγωγική και Εκπαίδευση Ενηλίκων: Η δυναμική της μάθησης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σιμηντζή, Α. (2020). Οικονομικός εγγραμματισμός και σχολείο: μια πρώτη διερεύνηση. Επιστημονικό Βήμα, 37, 35–49.
UNESCO. (2015). Rethinking Education: Towards a global common good? Paris: UNESCO.
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000232555