Η Εκκλησία, ως σώμα Χριστού, καλείται να εκφράζει στον κόσμο το μήνυμα της ειρήνης και της συμφιλίωσης. Στον Ευαγγελικό Λόγο, ο Χριστός διακηρύσσει: «Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται» (Μτ. 5,9). Ο λόγος αυτός δεν αποτελεί απλή ηθική συμβουλή, αλλά θεμελιώδη κλήση προς όλους τους πιστούς να γίνουν φορείς ενότητας και συμφιλίωσης σε έναν κόσμο που δοκιμάζεται από διχόνοιες, αδικία και πολέμους.
Η θεολογική διάσταση της ειρήνης
Η ειρήνη, στη βιβλική και πατερική παράδοση, δεν ταυτίζεται απλώς με την απουσία πολέμου ή σύγκρουσης. Είναι κατάσταση πληρότητας, ενότητας και σχέσης με τον Θεό. Η λέξη «ειρήνη» (shalom στην εβραϊκή) εκφράζει αρμονία, ολοκλήρωση και ζωή που βρίσκεται σε συμφωνία με το θείο θέλημα. Η Εκκλησία, ζώντας από τη χάρη της Θείας Ευχαριστίας, καλείται να γίνεται φορέας αυτής της ειρήνης στον κόσμο.
Η Εκκλησία ως τόπος συμφιλίωσης
Στην ιστορία της, η Εκκλησία συχνά στάθηκε ως καταφύγιο συμφιλίωσης. Από τις πρώτες χριστιανικές κοινότητες μέχρι σήμερα, αποτελεί χώρο όπου οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, φύλου ή καταγωγής, καλούνται να βρουν ενότητα «ἐν Χριστῷ». Η συμφιλίωση, ωστόσο, δεν σημαίνει καταπάτηση της προσωπικότητας του άλλου ή εξαναγκασμό σε σιωπή. Είναι μια ελεύθερη πράξη που σέβεται τον άλλον όπως είναι, χωρίς να τον αλλοιώνει. Γι’ αυτό και η φυγή από την έριδα, η σιωπή μπροστά στη φιλονικία και η συγχώρεση ακόμη και του εχθρού αποτελούν στάσεις που οδηγούν σε γαλήνη και απελευθερώνουν την ψυχή.
Ο κίνδυνος της διχόνοιας
Όταν η Εκκλησία μετατρέπεται σε χώρο αντιπαλότητας, κομματισμού ή ιδεολογικών συγκρούσεων, χάνει τον βαθύτερο προορισμό της. Η διχόνοια, είτε σε ενοριακό είτε σε ευρύτερο εκκλησιαστικό επίπεδο, αντιστρατεύεται τον ίδιο τον λόγο του Χριστού. Η Εκκλησία καλείται όχι να αναπαράγει τα σχήματα της αντιπαράθεσης που κυριαρχούν στην κοινωνία, αλλά να φανερώνει τον νέο τρόπο ύπαρξης, όπου «οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ἰουδαῖος… πάντες δὲ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γαλ. 3,28).
Εν κατακλείδι
Ο ρόλος της Εκκλησίας δεν είναι να ενισχύει τις αντιθέσεις, αλλά να συμφιλιώνει. Η ειρήνη που προσφέρει ο Χριστός δεν είναι κοσμική στρατηγική, αλλά δωρεά του Αγίου Πνεύματος. Οι πιστοί, ως «ειρηνοποιοί», γίνονται πραγματικά υιοί Θεού, όταν με την παρουσία και το έργο τους μαρτυρούν την ενότητα που χαρίζει η χάρη. Η συγχώρεση, η αποφυγή της σύγκρουσης και η διατήρηση της εσωτερικής γαλήνης αποτελούν δρόμους ειρήνης που δεν συνθλίβουν την προσωπικότητα του άλλου, αλλά την αναγνωρίζουν και την τιμούν. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η Εκκλησία καλείται να γίνει φως συμφιλίωσης σε έναν κόσμο που δοκιμάζεται από διχόνοιες, βία και πολέμους.
📚 Βιβλιογραφία
-
Augustine. (1998). City of God (H. Bettenson, Trans.). Penguin Classics. (Original work published 5th c.)
-
Chrysostom, J. (1999). Homilies on the Gospel of Matthew. In P. Schaff (Ed.), Nicene and Post-Nicene Fathers (Vol. 10). Hendrickson Publishers.
-
McCarthy, D. M. (2003). The Good Life: Genuine Christianity for the Middle Class. Orbis Books.
-
Zizioulas, J. D. (2006). Communion and Otherness: Further Studies in Personhood and the Church. T&T Clark.