Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Θρασύβουλος Δαβάκης: Ο Σπαρτιάτης της Πίνδου που άλλαξε την πορεία του Πολέμου

 


Υπάρχουν ήρωες που η Ιστορία δεν χρειάζεται να φωνάξει — γιατί το παράδειγμά τους αντέχει στη σιωπή του χρόνου.

Ο Θρασύβουλος Δαβάκης είναι ένας από αυτούς.

Σπαρτιάτης στην καταγωγή και στην ψυχή, γεννημένος το 1897 στο Κεφαλοβρύσι Λακωνίας, μεγάλωσε με την αίσθηση του χρέους και του μέτρου. Η στρατιωτική του πορεία υπήρξε συνεχής και αθόρυβη, χωρίς κραυγές, χωρίς επίδειξη: Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, Μικρασιατική Εκστρατεία. Πολέμησε εκεί όπου τον καλούσε η Πατρίδα, με πίστη και προσήλωση στο καθήκον.

Το όνομά του όμως πέρασε αληθινά στην Ιστορία τον Οκτώβριο του 1940, όταν ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος βρήκε τη χώρα μας να αμύνεται απέναντι στη φασιστική Ιταλία. Ο Δαβάκης, τότε συνταγματάρχης, ανέλαβε τη διοίκηση του Αποσπάσματος Πίνδου — τομέα εξαιρετικά δύσβατου, που θεωρούνταν το πιο ευάλωτο σημείο του ελληνικού μετώπου.

Οι Ιταλοί είχαν επιστρατεύσει τη Μεραρχία Αλπινιστών "Τζούλια", μια από τις καλύτερες και πιο επίλεκτες μονάδες τους, ελπίζοντας σε γρήγορη διάσπαση της ελληνικής άμυνας από τα ορεινά της Πίνδου. Αν η "Τζούλια" περνούσε, ολόκληρο το ελληνικό μέτωπο θα κατέρρεε.

Με λιγοστές δυνάμεις, χωρίς επαρκή υλικοτεχνική υποστήριξη και μέσα στις αντίξοες συνθήκες των ορεινών μαχών, ο Δαβάκης κατόρθωσε να εμπνεύσει τους άνδρες του, να οργανώσει την άμυνα και τελικά να κρατήσει την Πίνδο. Ο ίδιος βρισκόταν συνεχώς στην πρώτη γραμμή, δίνοντας το παράδειγμα θάρρους και αφοσίωσης.

Η μάχη της Πίνδου ήταν κρίσιμη: η καθυστέρηση και τελικά η ανακοπή της επίθεσης της "Τζούλια" άλλαξε τη ροή του πολέμου. Ο ελληνικός στρατός κέρδισε πολύτιμο χρόνο και ανέκτησε την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ήταν η πρώτη μεγάλη επιτυχία του μετώπου, που τόνωσε το φρόνημα ολόκληρου του ελληνικού λαού.

Ο ίδιος ο Δαβάκης τραυματίστηκε σοβαρά στη διάρκεια των μαχών και αποσύρθηκε για νοσηλεία. Όμως, η αξία του ως ηγέτη και σύμβολο είχε ήδη αναγνωριστεί.

Η ιστορία του έχει ένα πικρό τέλος: στη διάρκεια της Κατοχής, οι Γερμανοί τον συνέλαβαν θεωρώντας τον επικίνδυνο για το ηθικό του ελληνικού λαού. Πέθανε καθ' οδόν προς στρατόπεδο συγκέντρωσης, το 1943.

Κι όμως — ο Δαβάκης δεν χρειάστηκε ούτε λόγους, ούτε φωτογραφίες, ούτε προπαγάνδα.

Με την ηγετική του στάση, την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητά του, άφησε ένα παράδειγμα που μιλά σιωπηλά ως σήμερα.

Σε μια εποχή όπου οι ήρωες συχνά κατασκευάζονται επικοινωνιακά, μορφές όπως ο Θρασύβουλος Δαβάκης μας θυμίζουν τι σημαίνει ηγεσία με ήθος και συνέπεια.

Ο Σπαρτιάτης της Πίνδου που κράτησε την Ελλάδα όρθια στα πιο δύσκολα χιονισμένα βουνά.