Εισαγωγή Ο Αχιλλέας αποτελεί έναν από τους πιο ἐμβληματικούς ήρωες της παγκόσμιας λογοτεχνίας και μυθολογίας. Η αντιφατική του φύση, καθώς και η συνύπαρξη αθανασίας και θνητότητας στο πρόσωπό του, έχουν προκαλέσει ποικίλες ερμηνείες και αφηγήσεις. Το άρθρο αυτό επιχειρεί να καταγράψει τις πηγές, να διευκρινίσει τις παρανοήσεις και να ερμηνεύσει τη σημασία του ήρωα από την αρχαιότητα ως σήμερα.
1. Πηγές για τη Φύση του Αχιλλέα Ο Αχιλλέας είναι γιος της Νηρηίδας Θέτιδας και του θνητού Πηλέα. Οι πιο διαδεδομένες παραδόσεις για την "αθανατοποίησή" του είναι δύο:
Η Θέτιδα τον έκαιγε στη φωτιά για να εξαγνίσει το θνητό του στοιχείο (Ορφικά αποσπάσματα).
Η Θέτιδα τον βύθισε στον ποταμό Στύγα, κρατώντας τον από τη φτέρνα (Παυσανίας, Περιήγησις VIII.18.6).
2. Η Ιλιάδα και ο Ζωντανός Αχιλλέας Η Ιλιάδα δεν περιλαμβάνει τον θάνατο του Αχιλλέα. Αντίθετα, τον παρουσιάζει ως κυρίαρχο του πεδίου της μάχης. Η ράψωδία τελειώνει με την ταφή του Έκτορα και την καταλλαγή. Ο θάνατος του ήρωα είναι απών.
3. Η Οδύσσεια και ο Νεκρός Αχιλλέας Στην Οδύσσεια (ραψ. λ', στ. 488-540), ο Οδυσσέας συναντά το σκίσμα του Αχιλλέα στον Άδη. Εκείνος ομολογεί ότι θα προτιμούσε να ζει ως δούλος στη γη, παρά να βασιλεύει στους νεκρούς. Η πρόωρη θανή του είναι δεδομένη.
4. Πενθεσίλεια: Έρωτας και Ενοχή Στην Αιθιοπίδα του Αρκτίνου του Μιλησίου (σώζεται σε περίληψη από τον Προκλό), εμφανίζεται η Αμαζόνα Πενθεσίλεια, βασίλισσα και σύμμαχος των Τρωών. Ο Αχιλλέας τη σκοτώνει σε μάχη, αλλά καθώς της αφαιρεί το κράνος, τη θωρεί και την ερωτεύεται νεκρή. Ο Θερσίτης τον χλευάζει, ο Αχιλλέας τον σκοτώνει, και η πραξή του κρίνεται ανίερη (Τσέτζης, Σχόλια στον Λυκόφρονα).
5. Ο Θάνατος του Αχιλλέα Σύμφωνα με την Αιθιοπίδα, ο Πάρης, με τη βοήθεια του θεού Άπόλλωνα, τράβηξε το τόξο του και τον χτύπησε στη μοναδική του αδυναμία – τη φτέρνα. Το στοιχείο αυτό εδραιώθηκε αργότερα ως "Αχίλλειος Πτέρνα" (Οβίδιος, Μεταμορφώσεις XII.600 κ.ε.).
6. Συμβολισμός και Κληρονομιά Ο Αχιλλέας δεν είναι απλώς ήρωας: είναι σύμβολο της συνύπαρξης ύβρεως και μεγαλείου, της εσωτερικής πάλης μεταξύ της επιθυμίας για αιώνια δόξα και της φυσικής ροπής προς τη ζωή. Η "Αχίλλειος Πτέρνα" ζει ως μεταφορά στην καθομιλουμένη και στον πολιτισμικό λόγο.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία (APA style)
Homer. (1996). The Iliad (R. Lattimore, Trans.). University of Chicago Press.
Homer. (1999). The Odyssey (R. Fagles, Trans.). Penguin Classics.
Pausanias. (1918). Description of Greece (W.H.S. Jones, Trans.). Harvard University Press.
Ovid. (2004). Metamorphoses (D. Raeburn, Trans.). Penguin Classics.
Mayor, A. (2014). The Amazons: Lives and Legends of Warrior Women across the Ancient World. Princeton University Press.
Nagy, G. (2013). The Ancient Greek Hero in 24 Hours. Harvard University Press.
Proclus. (as cited in) Epicorum Graecorum Fragmenta.
Tzetzes, J. (12th c.). Commentarii in Lycophronem.