Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

🔍 Όταν τα επιχειρήματα τελειώνουν, ξεκινούν οι τεχνικές χειραγώγησης Μάθε να τις αναγνωρίζεις, πριν αρχίσεις να αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου

Would you like to read this article in your own language?
You can use a browser extension like Google Translate, or simply:

Right-click anywhere on the page (on Chrome).

Select “Translate to English” or your preferred language.

If needed, click the three dots in the address bar and choose “Choose another language.”

 

Σε μια εποχή όπου ο δημόσιος διάλογος γίνεται συχνά σε ψηφιακές πλατφόρμες, δεν είναι σπάνιο να δεχτεί κανείς σχόλια που δεν έχουν σκοπό τη συζήτηση, αλλά τη φθορά. Μερικές φορές πίσω από αυτά δεν βρίσκονται τυχαίοι χρήστες, αλλά οργανωμένα μοτίβα παρέμβασης. Αν νιώθεις ότι κάτι “δεν πάει καλά” στον τρόπο που σου απαντούν — ίσως δεν είναι απλώς κακή διάθεση. Ίσως είναι τεχνική.

❗Γιατί το κάνουν;

  • Για να σε κάνουν να σιωπήσεις

  • Για να σε κάνουν να αμφιβάλλεις

  • Για να σε αποκόψουν από το κοινό σου

  • Για να σε φθείρουν ψυχικά και ρητορικά

  • Για να τεστάρουν τις αντοχές σου ή να σε “αναγκάσουν” να ενταχθείς κάπου


🧠 Οι πιο συχνές τεχνικές χειραγώγησης στον λόγο και στα σχόλια:

ΤεχνικήΤι είναιΠώς φαίνεται
Ad hominemΠροσωπική επίθεση για να ακυρώσουν το επιχείρημά σου«Εσύ δεν έχεις ιδέα», «Άντε πρώτα μάθε και μετά μίλα»
Γελοιοποίηση (Ridicule)Χλευασμός αντί απάντησης«Αυτά που λες είναι αστεία», «Χαχαχα οκ...»


GaslightingΣε κάνουν να αμφιβάλλεις για την κρίση σου ή να νιώθεις παράλογος«Το φαντάστηκες», «Μήπως είσαι υπερβολικός;»
WhataboutismΑλλαγή θέματος για αποπροσανατολισμό«Και τι έγινε; Και οι άλλοι το κάνουν!»
Straw ManΔιαστρεβλώνουν το επιχείρημά σου για να το κάνουν καρικατούρα«Δηλαδή λες να καταργήσουμε τους νόμους;»
ΕιρωνείαΣαρκασμός που ακυρώνει την ουσία σου«Α, τώρα έγινες και ειδικός βλέπω...»


Απομόνωση (Undermining)Σου πετάνε ότι “μόνο εσύ τα βλέπεις έτσι” για να σε μειώσουν«Είσαι η μόνη που το πιστεύει αυτό»

🛡️ Τι μπορείς να κάνεις;

  1. Μην τσιμπήσεις.
    Μόλις καταλάβεις ότι δεν υπάρχει διάλογος αλλά φθορά, σταμάτα την επένδυση.

  2. Κατονομάσε την τεχνική.
    Π.χ.: «Αυτό λέγεται ad hominem. Αν έχεις επιχείρημα, πες το.»
    Το να τους δείξεις ότι καταλαβαίνεις τι κάνουν τους αποδυναμώνει.

  3. Μπλοκ χωρίς τύψεις.
    Η προστασία σου προηγείται της "πολιτικής ευγένειας".
    Δεν χρωστάς σε κανέναν την ψυχή σου για να κάνεις διάλογο.

  4. Κράτα αρχείο.
    Αν βλέπεις μοτίβα ή γνωστά προφίλ, κράτησε αποδείξεις. Είναι χρήσιμο — και νομικά, αν χρειαστεί.

  5. Δείξε ήθος αλλά όχι αδυναμία.
    Μίλα όταν αξίζει. Σιώπα όταν σε ρίχνουν στο χώμα. Μην κάνεις χαμηλό διάλογο με φωνές που δεν τον αξίζουν.


🔚 Κλείνοντας:

Δεν είναι όλοι στο διαδίκτυο καλοπροαίρετοι. Και δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχόμαστε τον ψυχολογικό εκβιασμό ως “ελευθερία λόγου”. Η αξιοπρέπεια δεν είναι ευθιξία. Είναι φίλτρο.

Όταν κάποιος δεν έχει επιχείρημα, αλλά έχει επιθετικότητα,
μην τον ρωτάς “γιατί”. Ρώτα τον “για ποιον”.


📚 Ενδεικτική Βιβλιογραφία 

  1. Walton, D. (2008). Informal Logic: A Pragmatic Approach. Cambridge University Press.

  2. Tindale, C. W. (2007). Fallacies and Argument Appraisal. Cambridge University Press.

  3. Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence. Bantam Books.

  4. Tavris, C. & Aronson, E. (2007). Mistakes Were Made (But Not by Me). Houghton Mifflin.

  5. Lerner, H. (1993). The Dance of Anger: A Woman's Guide to Changing the Patterns of Intimate Relationships. Harper.

  6. Hinton, P. R. (2000). Stereotypes, Cognition and Culture. Psychology Press.

  7. Aristotle. Rhetoric (trans. W. Rhys Roberts). Public Domain.