Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επαναλαμβάνουν διαρκώς την αγωνία για τη δημογραφική κατάρρευση των δυτικών κοινωνιών. Αριθμοί, ποσοστά, οικονομικά μέτρα, φοροαπαλλαγές. Όμως η ερώτηση που δεν τίθεται σχεδόν ποτέ είναι η πιο ανθρώπινη και θεμελιώδης: Γιατί να γεννήσει κάποιος ένα παιδί;
Η ερώτηση αυτή δεν είναι ωμή, ούτε μηδενιστική. Είναι υπαρξιακή. Είναι καρπός συνείδησης. Στις κοινωνίες που έχουν καλλιεργήσει περισσότερο τη σκέψη και το πνεύμα, το ερώτημα αυτό προκύπτει αβίαστα: πώς να φέρεις έναν νέο άνθρωπο σε έναν κόσμο όπου ο πόνος, η απογοήτευση και η εκμετάλλευση κυριαρχούν;
Όπως έγραψε ο Σοπενχάουερ, «Αν η σωτηρία του κόσμου εξαρτιόταν από μια ελεύθερη, συνειδητή επιλογή του να γεννηθεί κανείς, τότε ο κόσμος ίσως δεν θα υπήρχε». Κι αυτό γιατί η ύπαρξη συνδέεται αδιάρρηκτα με τον πόνο. Το να γεννηθείς σημαίνει να εκτεθείς. Σε απώλεια, σε αποτυχία, σε μοναξιά. Δεν είναι λοιπόν παράλογο να αναρωτηθεί ένας σκεπτόμενος άνθρωπος: τι νόημα έχει να φέρω ένα παιδί σε έναν τέτοιο κόσμο;
Οι παλαιότερες εποχές, όσο σκληρές κι αν ήταν, διέθεταν ίσως μια αφέλεια, μια πίστη σε ανώτερα νοήματα. Σήμερα, ο άνθρωπος έχει δει πίσω από τις κουρτίνες. Έχει καταλάβει πως πολλές σχέσεις, γάμοι και συμβιώσεις γίνονται όχι από έρωτα, αλλά από συμφέρον, φόβο ή κοινωνική συνήθεια. Και η δημιουργία χωρίς έρωτα και ελευθερία, είναι απλώς πράξη αναπαραγωγής – όχι γέννησης ζωής.
Η δημογραφική κρίση, λοιπόν, δεν είναι απλώς οικονομική. Είναι πολιτισμική και υπαρξιακή. Δεν γεννάμε, όχι γιατί δεν μπορούμε, αλλά γιατί δεν βλέπουμε λόγο να το κάνουμε. Γιατί βλέπουμε γύρω μας μια κοινωνία που καταστρέφει τη φύση που μας θρέφει, συντρίβει τη διαφορετικότητα, επιβραβεύει την επιβολή αντί της κατανόησης.
Και κυρίως, γιατί βλέπουμε παιδιά να υποφέρουν, να χλευάζονται, να δέχονται βία για το ότι απλώς είναι αυθεντικά. Πώς μπορεί να νιώθει ευτυχισμένος ένας γονιός όταν το παιδί του γίνεται βορά ενός σκληρού συστήματος;
Αυτός που επιλέγει να μη γεννήσει, δεν είναι πάντα ψυχρός ή αντικοινωνικός. Μπορεί να είναι ο πιο συμπονετικός από όλους. Γιατί τολμά να αναμετρηθεί με τη σκληρή ερώτηση: είμαι έτοιμος να δημιουργήσω ζωή, όταν γνωρίζω τον πόνο που συνεπάγεται;
Και ίσως, σε αυτή την τιμιότητα, να βρίσκεται ένα νέο είδος ανθρωπιάς. Όχι αυτής που παράγει ανθρώπους, αλλά αυτής που σέβεται το μυστήριο του να είσαι άνθρωπος.