Σε μια εποχή όπου το ψηφιακό περιεχόμενο είναι δημόσιο, επαναχρησιμοποιήσιμο και εκτεθειμένο σε παρερμηνείες ή στοχευμένες επιθέσεις, κάθε δημιουργός ή φορέας χρειάζεται ένα σαφές διοικητικό πλαίσιο διαχείρισης αντιδράσεων. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο όταν το υλικό έχει παιδαγωγική, κοινωνική ή πολιτιστική αποστολή.
Παρακάτω προτείνεται ένας δεκάλογος θεσμικής διαχείρισης, κατάλληλος για ψηφιακούς δημιουργούς, εκπαιδευτικά δίκτυα και πολιτιστικούς οργανισμούς:
Δεκάλογος Διοικητικής Αντιμετώπισης Ψηφιακών Επιθέσεων
-
Τεκμηρίωσε ήρεμα
Κατάγραψε το περιστατικό (σχόλια, αναρτήσεις, ημερομηνίες) χωρίς άμεση αντίδραση. Η ψυχραιμία είναι η πρώτη διοικητική αρετή. -
Επέλεξε στάση: θεσμική απάντηση ή σιωπή
Όχι όλα αξίζουν απάντηση. Αν το έργο σου μιλάει από μόνο του, η σιωπή είναι ισχυρή πράξη. Αν επιλέξεις να απαντήσεις, κάν’ το με θεσμικά επιχειρήματα και τεκμηρίωση. -
Μπλόκαρε όπου χρειάζεται
Η προστασία της κοινότητάς σου είναι προτεραιότητα. Το μπλοκάρισμα δεν είναι πράξη εχθρότητας, αλλά διαχείριση ορίων. -
Επανάφερε το έργο σου στο φως
Αν δεχτείς επίθεση για κάτι που δημοσίευσες, ξαναδημοσίευσέ το με θετική, αυστηρή εισαγωγή. Επιβεβαιώνεις την αποστολή σου. -
Κάνε ξεκάθαρο τι υπηρετείς – και τι όχι
Διατήρησε ενότητα με τίτλο «Τι δεν είμαστε / Τι υπηρετούμε» που να απαντά εκ των προτέρων σε κάθε κακόπιστο ερώτημα. -
Άσε τη φωνή της κοινότητας να ακουστεί
Χωρίς να προκαλείς, δώσε χώρο σε ανθρώπους που εκτιμούν το έργο σου να μιλήσουν αυθόρμητα. -
Χρησιμοποίησε λόγο ήπιας ισχύος
Όχι επιθέσεις, όχι ειρωνεία. Μόνο ακρίβεια, ενσυναίσθηση και ακέραια επιχειρήματα. -
Διατήρησε θεσμική, όχι προσωπική ταυτότητα
Μην εκθέτεις εσένα – εκπροσωπείς αποστολή. Άσε το θεσμικό σου όνομα (φορέας, έργο, σειρά) να απαντά. -
Ανέπτυξε διακριτικές καμπάνιες ενδυνάμωσης
Μέσα από εικόνες, φράσεις ή stories που δεν κατονομάζουν αλλά εμπνέουν: «Το έργο συνεχίζεται. Η αποστολή δεν επηρεάζεται.» -
Σύνταξε το δικό σου πρωτόκολλο ήθους
Δείξε με σαφήνεια σε τι περιβάλλον λειτουργείς και τι είδους διάλογο αποδέχεσαι. Αυτό είναι το πραγματικό σου εργαλείο ασφάλειας.
Η διοικητική διαχείριση δεν είναι αντίδραση. Είναι θέση, ήθος και μακροχρόνια στρατηγική προστασίας. Όταν το έργο μας βασίζεται σε αρχές, οι επιθέσεις δεν το πλήττουν — το επιβεβαιώνουν.
📚 Βιβλιογραφία
Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Polity Press.
Castells, M. (2009). Communication power. Oxford University Press.
Habermas, J. (1984). The theory of communicative action (Vol. 1). Beacon Press.
Noddings, N. (2013). Caring: A relational approach to ethics and moral education (2nd ed.). University of California Press.
Nye, J. S. (2004). Soft power: The means to success in world politics. PublicAffairs.
Γραμματικάκης, Ν. (2021). Πολιτισμός και επικοινωνία στον ψηφιακό χώρο. Αθήνα: Παπαζήσης.
Νίτσος, Δ. (2020). Ο δημόσιος διάλογος και η κριτική παιδεία. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.