Στον χώρο του πολιτισμού, η αξιολόγηση δεν νοείται ως εργαλείο επιτήρησης. Αντιθέτως, αποτελεί ένα θεσμικό μέσο επιβεβαίωσης της ποιότητας, της συνέπειας και της κοινωνικής αξίας της πολιτισμικής δράσης (Throsby, 2001). Όταν τα εργαστήρια και οι εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες υλοποιούνται ασύγχρονα, σε πλαίσια μη τυπικής μάθησης, ο έλεγχος δεν μπορεί να ακολουθεί τα πρότυπα της τυπικής εκπαίδευσης.
Η αξιολόγηση στο πολιτισμικό πεδίο οφείλει να στηρίζεται σε αντικειμενικές μεθόδους: προδιαγεγραμμένοι στόχοι, τεκμηριωμένοι δείκτες, παιδαγωγική συνοχή και διαφάνεια στη διαδικασία (Kaplan & Norton, 1996). Αντί να αξιολογείται το πρόσωπο του δημιουργού ή του συντονιστή, αξιολογείται η συνάφεια ανάμεσα στην πρόθεση και στο αποτέλεσμα (Klamer, 2017).
Ο έλεγχος σε αυτό το πλαίσιο λειτουργεί θετικά: όχι για να τιμωρήσει, αλλά για να νοηματοδοτήσει. Οι στόχοι τίθενται εξαρχής από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό και τον φορέα. Ο ίδιος ο δημιουργός είναι ο μόνος υποκειμενικός παράγοντας που έχει θέση στη διαδικασία — μέσα από δομημένη αυτοαξιολόγηση (Brown & Novak-Leonard, 2011). Οι συμμετέχοντες ή οι γονείς, όπου εμπλέκονται, δεν αξιολογούν, αλλά παρέχουν ανατροφοδότηση εντός πλαισίου — όχι με ελεύθερες γνώμες, αλλά με στοχευμένες ερωτήσεις που εντάσσονται στην ποιοτική αποτίμηση (McCarthy et al., 2004).
Το πολιτισμικό εργαστήριο, όπως και κάθε καλλιτεχνική ή κοινωνική ή εκπαιδευτική παρέμβαση, είναι μια σύμβαση ανάμεσα σε αξίες και κοινό (Belfiore & Bennett, 2007). Και η αξιολόγηση, όταν σέβεται τη φύση της πολιτισμικής δημιουργίας, γίνεται πεδίο ευθύνης, αυτογνωσίας και θεσμικής αξιοπιστίας.
Βιβλιογραφία :
-
Belfiore, E., & Bennett, O. (2007). Rethinking the social impacts of the arts. International Journal of Cultural Policy, 13(2), 135–151. https://doi.org/10.1080/10286630701342741
-
Brown, A. S., & Novak-Leonard, J. L. (2011). Getting In On the Act: How Arts Groups are Creating Opportunities for Active Participation. The James Irvine Foundation.
-
Hill, E., O’Sullivan, C., & O’Sullivan, T. (2003). Creative Arts Marketing. Routledge.
-
Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (1996). The Balanced Scorecard: Translating Strategy into Action. Harvard Business Press.
-
Klamer, A. (2017). Doing the Right Thing: A Value Based Economy. Ubiquity Press.
-
Kotler, N., Kotler, P., & Kotler, W. I. (2008). Museum Marketing and Strategy: Designing Missions, Building Audiences, Generating Revenue and Resources (2nd ed.). Jossey-Bass.
-
McCarthy, K. F., Ondaatje, E. H., Zakaras, L., & Brooks, A. (2004). Gifts of the Muse: Reframing the Debate About the Benefits of the Arts. RAND Corporation.
-
Throsby, D. (2001). Economics and Culture. Cambridge University Press.